هنگام بحث در مورد منشأ ارزهای دیجیتال، بیتکوین اغلب به عنوان ارز دیجیتال پیشگام و اولین ارز دیجیتال دنیا مورد توجه قرار میگیرد. با این حال، مهم است که بدانیم بیتکوین اولین تلاش برای ایجاد یک سیستم مالی و ارز دیجیتال نبود.
در این مطلب ایرانی متا، به بررسی پیشینیان کمتر شناخته شده بیتکوین خواهیم پرداخت و ارزهای دیجیتال اولیه را که راه را برای انقلاب ارزهای دیجیتال هموار کردند، بررسی خواهیم کرد. با روشن کردن این تاریخچه فراموش شده، میتوانیم درک عمیقتری از تکامل ارزهای دیجیتال به دست آوریم و از پیشرفتهای نوآورانهای که منجر به موفقیت بیتکوین شد، قدردانی کنیم و البته راه آینده را بهتر بشناسیم.
دیجیکش (DigiCash) پیشگام مفهوم پول دیجیتال
در دهه 1980، دیوید چاوم، دانشمند علوم کامپیوتر یک ارز دیجیتال پیشگامانه به نام دیجیکش را توسعه داد. چشمانداز چاوم ایجاد یک سیستم امن و ناشناس برای انجام تراکنشهای دیجیتالی بود. دیجیکش از پروتکلهای رمزنگاری برای اطمینان از حریم خصوصی و از یک مدل متمرکز با یک ارز دیجیتال به نام “eCash” استفاده کرد. ارزش eCash با ارزهای سنتی فیات مرتبط بود و ثبات را برای کاربران فراهم میکرد. دیجیکش به دلیل تکنیکهای رمزنگاری پیشرفته خود مورد توجه قرار گرفت و حتی توسط برخی مؤسسات مالی تأیید شد. با این حال در دستیابی به پذیرش گسترده ناکام ماند. دلایل این ناکامی را در درجه اول میتوان به کمبود زیرساخت و پذیرش محدود توسط مؤسسات مالی و بعد هم عدم نیاز جامعه مرتبط دانست. در نهایت، دیجیکش در سال 1998 اعلام ورشکستگی کرد، اما میراث آن به عنوان اولین گام برای خلق پول دیجیتال باقی ماند.
بی-مانی (B-Money)بنیادی نظری برای ارزهای دیجیتال
در سال 1998 وی دای که مهندس کامپیوتر بود یک سیستم ارز دیجیتال نظری به نام B-Money را پیشنهاد کرد. مفهوم دای حول یک شبکه غیرمتمرکز از شرکت کنندگان بود که با استفاده از پروتکلهای رمزنگاری درگیر تراکنشهای ایمن بودند. بی-مانی مفاهیم کلیدی را معرفی کرد که بعدها بر توسعه ارزهای دیجیتال تأثیر گذاشت، از جمله ایده اثبات کار و حل معماهای کریپتو برای تأیید اعتبار تراکنشها. در حالی که بی- مانی هرگز تبدیل به یک ارز فعال نشد، مبانی نظری آن نقش مهمی در شکلدهی ایدههای پشت ارزهای دیجیتال بعدی داشت. همین امروز رد پای این ایدهها در بیتکوین بسیاری از ارزهای دیجیتال به چشم میخورد.
چند پروژه جالب اوایل دهه 2000
در اوایل دهه 2000، چندین پروژه ارز دیجیتال دیگر ظهور کردند که هر کدام عناصر منحصر به فردی را در چشمانداز در حال تکامل کریپتوکارنسی خلق کردند.
هشکش (Hashcash)
هشکش در سال 1997 توسط یک دانشمند علوم کامپیوتر توسعه داده شد. هشکش با معرفی مکانیزم اثبات کار با هرزنامه ایمیل و حملات سایبری مبارزه کرد. در حالی که به خودی خود یک ارز دیجیتال نیست، مفهوم اثبات کار هشکش زمینه ساز مکانیزم اجماع را فراهم کرد که بعداً توسط بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال به کار گرفته شد. این پتانسیل استفاده از معماهای محاسباتی را به عنوان وسیلهای برای جلوگیری از هرزنامه و ایمن سازی سیستمهای دیجیتال نشان داد.
بیت گلد (Bit Gold)
بیت گلد که توسط دانشمند کامپیوتر نیک سابو در سال 1998 پیشنهاد شد، یک سیستم ارز دیجیتال غیرمتمرکز را تصویر کرد که از یک دفترکل عمومی و الگوریتم اثبات کار استفاده میکرد. مفهوم بیت گلد بر اهمیت تراکنشهای امن و شفاف تاکید داشت. اگرچه بیت گلد هرگز اجرا نشد، به عنوان یک مدل مفهومی پیشرو برای بیتکوین عمل کرد و بر توسعه ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز تأثیر گذاشت.
ای-گُلد (e-Gold)
این پروژه در سال 1996 راه اندازی شد و به یکی از اولین ارزهای دیجیتال تبدیل شد که جذابیت قابل توجهی پیدا کرد. با پشتوانه ذخایر فیزیکی طلا، ای-گلد به کاربران امکان داد تا معاملات آنلاین را با سهولت نسبی انجام دهند. این پروژه جایگزین مناسب و مطمئنی برای سیستمهای بانکداری سنتی بود. با این حال، به دلیل چالشهای نظارتی و مسائل مربوط به پولشویی این پروژه در سال 2009 متوقف شد
بیتکوین ظهور میکند
در حالی که پیشنیازهای مورد بحث ما راه را برای ارزهای دیجیتال هموار کردند، این بیتکوین بود که عناصر حیاتی مورد نیاز برای پذیرش و موفقیت گسترده را گرد هم آورد. معرفی بلاکچین، یک دفترکل غیرمتمرکز و غیر قابل تغییر، همراه با مکانیسم اجماع اثبات کار و عرضه محدود، بیتکوین را متمایز و به اولین پروژه موفق ارز دیجیتال بدل کرد.
وایت پیپر ساتوشی ناکاموتو، که در سال 2008 منتشر شد، پایه و اساس یک سیستم نقدی الکترونیکی غیرمتمرکز همتا به همتا را گذاشت و یک حرکت جهانی به سمت ارزهای دیجیتال را خلق کرد.
موفقیت بیتکوین را میتوان به ترکیب نوآورانه فناوریها و ایدههای پروژههای قبل از خود نسبت داد. بلاکچین یک دفترکل شفاف و ضد دستکاری ارائه کرد که بدون نیاز به یک مرجع مرکزی به موضوع هزینههای مضاعف پرداخت. مکانیسم اجماع اثبات کار، امنیت و یکپارچگی شبکه را تضمین کرد و از کنترل سیستم توسط عوامل مخرب جلوگیری کرد. علاوه بر این، عرضه محدود 21 میلیون سکه به کمیابی و ارزش بیتکوین افزود.