با همه‌ی هیاهویی که درمورد هوش‌مصنوعی، ربات‌ها، ماشین‌های خودران و غیره وجود دارد، می‌توان به‌راحتی فرض کرد که هوش مصنوعی بر زندگی روزمره‌ی ما تأثیر می‌گذارد. در واقعیت اکثر ما تقریباً هر روز به‌نوعی با هوش مصنوعی روبه‌رو می‌شویم؛ از لحظه‌ای که برای چک‌کردن گوشی هوشمند خود از خواب بیدار می‌شویم تا تماشای یک فیلم توصیه‌شده در وب‌سایتی مانند نتفلیکس، هوش‌مصنوعی به‌سرعت راه خود را به زندگی روزمره‌ی ما باز کرده است. طبق مطالعات انجام‌شده، هوش مصنوعی قرار نیست رشدش را متوقف کند و هر سال به‌شکل چشمگیری گسترش می‌یابد؛ اما دقیقاً هوش مصنوعی چیست؟ آیا واقعاً در آینده برای بشر مفید خواهد بود؟
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی یا به عبارتی Artificial intelligence که امروزه با اصطلاح AI نیز شناخته می‌شود، روشی نوین برای ساخت ابزارهایی هوشمند با الگوبرداری از هوش انسان می‌باشد. ابزاری که شبیه انسان فکر کند و به جای او تصمیم بگیرد. در حقیقت این فناوری همان ماشین برنامه‌نویسی شده به دست انسان است که با هدف سهولت در انجام امور روزمره طراحی شده است.
بسیاری از افراد، هوش مصنوعی را همچون رباتی در نظر می‌گیرند که به صورت فیزیکی قابل مشاهده می‌باشد. در حالی که در بیشتر موارد، این مفهوم در قالب پاسخی به رفتارهای انسان و برگرفته از علایق و گرایشات او ارائه می‌شود.
هوش مصنوعی (AI) شاخه‌ای گسترده از علوم کامپیوتر است و یکی از علوم میان رشته‌ای محسوب می‌شود. منظور از این مفهوم، ماشینی است که همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید رفتار انسان را داشته باشد. چنین ماشینی می‌تواند وظایفی را انجام دهند که به هوش انسانی نیاز دارد.
این مفهوم به سیستم‌هایی اشاره دارد که می‌توانند واکنش‌هایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی داشته باشند؛ چنین رفتارهایی عبارتند از: درک شرایط پیچیده، شبیه‌سازی فرایندهای تفکری و شیوه‌های استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آن‌ها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسائل.
مزایای هوش مصنوعی را به صورت کلی می توان از این قرار دانست:
-
کاهش خطای انسانی
یکی از بزرگ ترین مزیت های هوش مصنوعی این است که می تواند به میزان چشمگیری خطاها را کاهش و دقت را افزایش دهد. تصمیماتی که هوش مصنوعی در هر مرحله اتخاذ می کند با توجه به اطلاعات جمع آوری شده ی قبلی و مجموعه ی خاصی از الگوریتم ها تعیین می شود. در صورتی که این موضوع به درستی برنامه ریزی شود، این خطاها را حتی می توان به صفر کاهش داد.
- حذف ریسک
یکی دیگر از مزیت های بزرگ هوش مصنوعی این است که انسان ها می توانند با استفاده از ربات های هوش مصنوعی بر بسیاری از خطرات غلبه کنند. خواه خنثی کردن بمب باشد، خواه رفتن به فضا و کاوش در عمیق ترین بخش های اقیانوس ها، ماشین هایی با بدنه های فلزی مقاوم هستند و می توانند در جوهای غیر طبیعی زنده بمانند؛ علاوه بر این، آن ها می توانند با مسئولیت بیشتر کار دقیقی ارائه کنند و به راحتی فرسوده نمی شوند.
-
هفت روز هفته ۲۴ ساعته در دسترس
مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می دهد انسان ها تنها سه تا چهار ساعت در روز بازدهی دارند. همچنین انسان ها برای ایجاد تعادل میان زندگی کاری و شخصی خود به استراحت نیاز دارند؛ اما هوش مصنوعی می تواند بدون وقفه، بی پایان کار کند. آن ها خیلی سریع تر از انسان ها فکر می کنند و چندین کار را هم زمان با نتایج دقیق انجام می دهند. آن ها حتی می توانند کارهای تکراری خسته کننده را به راحتی با کمک الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای مدت نامتناهی انجام دهند.
-
کمک دیجیتال
تقریباً همه ی سازمان های بزرگ این روزها از دستیارهای دیجیتال برای تعامل با مشتریان خود استفاده می کنند که به طور چشمگیری نیاز به منابع انسانی را به حداقل می رساند. شما به راحتی می توانید با چت بات ها چت کنید و از آن ها بپرسید دقیقاً به چه چیزی نیاز دارید. برخی از ربات های چت این روزها به قدری هوشمند شده اند که نمی توانید تشخیص دهید آیا با یک چت بات چت می کنید یا یک انسان.
-
اختراع های جدید
هوش مصنوعی تقریباً در هر حوزه ای به اختراع های جدید برای حل مشکلات پیچیده کمک کرده است؛ برای مثال، این اختراع های اخیر به پزشکان کمک کرده است تا با استفاده از فناوری های پیشرفته مبتنی بر هوش مصنوعی، مرحله های اولیه ی سرطان سینه را در زنان پیش بینی کنند.
-
تصمیمات بی طرفانه
انسان ها، خواه و ناخواه، با احساسات هدایت می شوند. هوش مصنوعی عاری از احساسات و در رویکرد خود بسیار کاربردی و منطقی است. مزیت بزرگ هوش مصنوعی این است که هیچ دیدگاه جانب دارانه ای ندارد که این موضوع تصمیم گیری دقیق تری را تضمین می کند.
معایب استفاده از هوش مصنوعی
-
هزینه های بالا
درست است که استفاده از هوش مصنوعی هزینه زیادی دارد، اما به هر حال هر چیزی قیمتی دارد. از آنجا که چنین ماشین هایی پیچیده هستند، قاعدتاً باید هزینه های زیادی را بابت آن ها پرداخت کنید. جدای از هزینه های خرید و نصب، تعمیر و نگهداری ماشین های ساخته شده با استفاد از هوش مصنوعی، هزینه های زیادی را بر صاحبان آن ها تحمیل می کند. از سویی برنامه های نرم افزاری نیز با توجه به تغییرات محیطی و نیازهای جدید، باید مرتباً به روز رسانی شوند.
همچنین اگر ماشین به طور کامل خراب شود، هزینه خرید دستگاه دیگر بسیار بالاست. علاوه بر این زمان زیادی صرف تعویض ماشین خواهد شد.
-
جایگزین انسان نیست
-
با تجربه کردن پیشرفت نمی کنند
هوش مصنوعی، بر خلاف انسان، با تجربه کردن پیشرفت نمی کند. اگر به ماشین ها برنامه جدیدی داده نشود، همان کارهای تکراری و همیشگی را انجام خواهند داد. از سویی ماشین ها در طول زمان مستهلک می شوند. آن ها می توانند اطلاعات زیادی را ذخیره کنند ولی دستیابی و استفاده از این اطلاعات، با هوش انسانی بسیار متفاوت است.
همچنین، ماشین ها نمی توانند خود را با محیط های پویا (دینامیک) وفق دهند و بنابراین نمی توانند واکنش های خود را متناسب با تغییرات محیطی، تغییر دهند. همیشه این سؤال برای ما مطرح بوده که آیا واقعاً ماشین ها می توانند جایگزین انسان ها شوند؟
هوش مصنوعی احساسات و عواطف ندارد و به همین خاطر قادر نیست با همدلی با دیگران برخورد کند. هوش مصنوعی هیچ احساس تعلق خاطر نسبت به انسان ها ندارد. آن ها حتی قادر نیستند تفاوت میان یک فرد سختکوش و فردی ناکارآمد را تشخیص دهند.
-
خلاق نیستند
ماشین ها نمی توانند خلاق باشند. آن ها تنها قادرند کارهایی را انجام دهند که آموخته باشند و تنها فرمان های ارائه شده را اجرا می کنند. هر چند از هوش مصنوعی برای طراحی و ساخت استفاده می شود، اما قدرت آن ها به هیچ عنوان به پای قدرت مغز انسان نمی رسد.
انسان ها حساس و خردمندند و از سویی به شدت خلاق هستند. آن ها می توانند ایده هایی نو تولید نموده و خارج از کلیشه ها فکر کنند. انسان ها می بینند، می شنوند، فکر می کنند و در نهایت احساسات مختلف را تجربه می کنند و این در حالی است که ماشین ها هیچ کدام از این توانایی ها را ندارند. افکار انسان ها به واسطه احساساتشان هدایت می شود و این چیزی است که در هیچ ماشینی یافت نمی شود. ماشین هر چه قدر پیچیده و پیشرفته باشد، باز هم نمی تواند توانایی ها و قابلیت های مغز انسان را به ارث برده و جایگزین انسان شود.
-
بی کاری
