بیت کوین و اتریوم دو رمزارز اول بازار هستند که وضعیت آنها همیشه برای کاربران مهم است. البته اهمیت و وزن بیت کوین بیشتر از اتریوم است؛ اما وجود شاخصی به نام دامیننس اتریوم (Etereum Dominance) نشان می‌دهد که این فاکتور هم اهمیت خودش را دارد. با توجه به اینکه می‌دانیم دامیننس بیت کوین نسبت ارزش بازار کل رمزارزها را در مقایسه با ارزش بازار بیت کوین نشان می‌دهد، می‌توان دریافت که منظور از دامیننس اتریوم چیست.
دامیننس اتریوم چیست؟
دامیننس اتریوم نشان می‌دهد که چه بخشی از ارزش کل بازار کریپتو مربوط به اتریوم است. به بیان دیگر این شاخص ارزش اتریوم را نسبت به ارزش تمام رمزارزهای بازار می‌سنجد. اینطور می‌توانیم بفهمیم که جایگاه اتریوم در بازار کجاست.
دامیننس به طور کلی به معنای سلطه و چیرگی است. این شاخص برای درک جایگاه رمزارزها در بازار کریپتو اهمیت دارد. وقتی از دامیننس اتریوم حرف می‌زنیم، در حقیقت داریم قدرت این شبکه و محصولات آن را نسبت به سایر کوین‌ها و توکن‌های بازار می‌سنجیم.
در روزهایی که بازار رمزارزها تازه کارش را آغاز کرده بود، دامیننس بیت کوین نزدیک به ۱۰۰ درصد بود؛ به این معنا که بیت کوین غول یکه‌تاز این بازار بود. البته این مسئله طبیعی است؛ چون در آن برهه رمزارزهای زیادی در بازار نبودند که بخواهند با بیت کوین رقابت کنند. همزمان با ایجاد کوین‌ها و توکن‌های جدید، این سلطه رفته‌رفته کمرنگ شد. حالا اتریوم به عنوان دومین رمزارز بازار، بخشی از تسلط بیت کوین را ربوده است و سهم زیادی در بازار دارد.
چطور می‌توان Ethereum Dominance را تفسیر کرد؟
وقتی دامیننس اتریوم افزایش پیدا می‌کند، به این معناست که استفاده از سرویس‌های این شبکه نظیر قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp) افزایش پیدا کرده است. این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که می‌تواند میزان پذیرش و مقبولیت این شبکه را نشان بدهد. در بخش بعدی که تاریخچه دامیننس اتریوم را بررسی می‌کنیم، خواهیم دید که همزمان با پذیرش این شبکه، سلطه اتریوم چقدر افزایش پیدا کرده است.
با مروری بر رویدادهای قبلی می‌توان فهمید هر زمان که دامیننس اتریوم با افزایش قابل‌توجهی مواجه بوده، افزایش احتمالی قیمت را نیز به دنبال داشته است. به طور کلی افزایش و کاهش دامیننس اتریوم، به ترتیب افزایش و کاهش قیمت اتریوم را در پی خواهد داشت. در مواقعی که دامیننس اتریوم کاهش پیدا می‌کند، می‌توان فهمید که احساسات بازار منفی است و اعضای جامعه رمزارزها دید مثبتی نسبت به اتریوم و سایر رمزارزها ندارند.
نگاهی به تاریخچه دامیننس اتریوم
همان‌قدر که بررسی تاریخچه اتریوم جذابیت دارد، دنبال کردن دامیننس ETH هم برای طرفداران این رمزارز مهم است. وب‌سایت استاتیستیا نموداری منتشر کرده که سلطه اتریوم از ۲۰۱۵ تا سپتامبر ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد.
همان‌طور که در این نمودار می‌بینید، اتریوم در آغاز کار خود در سال ۲۰۱۵ دامیننس کمی داشت. در آن زمان این شبکه هنوز در ابتدای راه بود و اولین گام‌های خود را برمی‌داشت. اوضاع در سال ۲۰۱۶ همزمان با رشد بلاکچین اتریوم بهتر شد. در سال ۲۰۱۷ هم اتریوم توانست تسلط خود را بر بازار به شکل چشم‌گیری تا ۲۵ درصد افزایش دهد. به عنوان مثالی دیگر، دامیننس اتریوم در سال ۲۰۱۹ کاهش قابل توجهی نسبت به دو سال قبل داشت. پس از آن مجددا شاهد افزایش سلطه اتریوم بودیم؛ اما نه به اندازه‌ای که بتواند رکورد قبلی‌اش را بشکند. همچنین می‌توان از نمودار بالا فهمید که طی سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، اتریوم به لحاظ تسلط بر بازار، عملکرد خوب و استواری داشته است.
تصویر زیر که از سایت گلسنود گرفته شده است، رقابت میان دامیننس اتریوم و بیت کوین را نشان می‌دهد. نمودارهای نارنجی و آبی به ترتیب ارزش بازار بیت کوین و ارزش بازار اتریوم را نشان می‌دهند. قسمت‌های سیاه‌رنگ هم شاخص دامیننس اتریوم-بیت کوین (BTC-ETH Dominance) را نشان می‌دهد. این شاخص یک اسیلاتور است که روند عملکرد این دو رمزارز را می‌سنجد. اسیلاتور نوعی از شاخص در تحلیل تکنیکال است که میان دو مقدار مشخص نوسان می‌کند. درست مثل تصویر پایین که هرکجا ناحیه سیاه رو به بالاست، نشان از عملکرد بهتر بیت کوین دارد و هرجا عملکرد اتریوم بهتر بوده، نمودار خط قرمزرنگ را رو به پایین شکسته است.
چه عواملی روی سلطه اتریوم اثر می‌گذارد؟
با مشاهده نمودار بالا، شاید این سوال پیش بیایید که دلایل رشد دامیننس اتریوم طی این سال‌ها چه بوده است؟ محبوبیت و رشد توکن‌های بی‌همتا (NFT) در کنار پروژه‌های دیفای، دو عاملی بودند که باعث شدند کاهش سلطه اتریوم در سال ۲۰۱۹ جبران شود و این شبکه نگاه‌ها را به سمت خود برگرداند.
در طول تاریخ چندین واقعه روی دامیننس اتریوم اثر گذاشته‌اند که در نمودار بالا هم می‌توان آنها را دید. بازار گاوی سال ۲۰۱۷، باعث افزایش دامیننس اتریوم شد. همچنین در جولای ۲۰۲۲ (تیر ۱۴۰۱) نیز شاهد تغییر دامیننس اتریوم و کاهش اختلاف آن با دامیننس بیت کوین بودیم؛ جایی که برخی از ضرر و زیان‌های ناشی از سقوط لونا جبران شده بود و شبکه آماده می‌شد که به سمت مرج و تغییر به گواه اثبات سهام (PoS) حرکت کند.
به طور کلی در مورد دامیننس اتریوم می‌توان اینطور گفت که استفاده از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز باعث افزایش سلطه اتریوم شد. همان‌طور که تاکنون دیده‌ایم، شبکه اتریوم برنامه‌های زیادی برای بهبود عملکرد خود دارد. این مسئله را می‌توان از به‌روزرسانی‌های متعددی که برای افزایش مقیاس پذیری و کاهش کارمزد این شبکه انجام می‌شود، به خوبی دریافت. تمام این عوامل در کنار هم منجر به پذیرش بیشتر این بلاکچین و محبوبیت آن در بین اهالی کریپتو می‌شود.
در کجا نمودار دامیننس اتریوم را ببینیم؟
سایت‌های زیادی برای بررسی دامیننس ETH وجود دارند که می‌توانید در آنها تسلط اتریوم را در بازه‌های زمانی مختلف مشاهده کنید. به عنوان مثال تصویر بالا که سلطه اتریوم را از ابتدای سال ۲۰۲۳ تا آوریل همین سال نشان می‌دهد، از سایت تریدینگ ویو گرفته شده است.
در سایت کوین مارکت کپ هم می‌توانید نمودار دامیننس اتریوم را در کنار رمزارزهای برتر دیگر بازار ببینید و به تحلیل وضعیت رمزارزها بپردازید. تصویر زیر نمونه‌ای از همین نمودار را نشان می‌دهد.
در این تصویر، محدوده نارنجی مربوط به دامیننس بیت کوین است و محدود‌ه‌ای که با خط سیاه ترسیم شده، دامیننس اتریوم را نشان می‌دهد. سلطه سایر رمزارزها نیز در این تصویر مشخص است که هرکدام با رنگ متفاوتی از بقیه جدا شده است.
تصویر بالا هم نمایش دیگری از دامیننس اتریوم را در کنار سلطه بیت کوین و سایر رمزارزها نشان می‌دهد. تمام این نمودارها اطلاعات واحدی دارند و فقط نحوه نمایش آنها متفاوت است. با یک جستجوی ساده در گوگل می‌توانید به سایت‌های دیگری هم دست پیدا کنید که Ethereum Dominance را نمایش می‌دهند. البته به عقیده نگارنده این خطوط، بهترین منبع همان تریدینگ ویو است که می‌توانید چارت دامیننس اتریوم را با جزئیات بیشتری کندل به کندل مشاهده کنید.
جمع‌بندی
بازار رمزارزها از شبکه‌ها و پروژه‌های زیادی تشکیل شده است که هرکدام سهمی از این بستر دارند و بخشی از مارکت کپ را به خود اختصاص می‌دهند. بررسی نمودار دامیننس اتریوم به ما کمک می‌کند که بفهمیم دومین رمزارز دنیا چند درصد از ارزش کل بازار کریپتو را به خود اختصاص داده است.
منبع: میهن بلاکچین
