اگر فکر میکنید چت جی پی تی (ChatGPT) بزرگترین چیزی است که تا مدتها خواهید دید کمی صبر کنید و موج بعدی هوش مصنوعی را تصور کنید، موجی که هوشهای مصنوعی در آن گامهای بسیار بلندتری برمیدارند و از AI به AGI یا همان هوش مصنوعی جامع (Artificial General Intelligence) تبدیل میشوند.
آنچنانکه اِیبیسی نوشته است امسال به لطف ربات محبوب ChatGPT که یک هوش مصنوعی مولد متن محور است شاهد پیشرفتهایی سریع در هوش مصنوعی (AI) بودیم. این روزها موتورهای جستجویی را میبینیم که چتباتهای هوش مصنوعی خود را منتشر میکنند. از سوی دیگر تجربه استفاده از هوش مصنوعی برای ایجاد تصاویر، صدا و ویدئو را شاهد هستیم.
اما برخی از شرکتها و کارشناسان هوش مصنوعی به طور فزایندهای توجه خود را به چیزی که به عنوان هوش جامع یا عمومی مصنوعی یا AGI شناخته میشود معطوف میکنند؛ شکلی از هوش مصنوعی که انتظار دارند ظهور سیستمهای هوش مصنوعی به اندازه انسان – یا حتی هوشمندتر از انسان را نوید دهد.
AGI چیست؟
AGI هنوز به واقعیت تبدیل نشده است و بیشتر شبیه داستانهای علمی – تخیلی است. با این حال هوش مصنوعی جامع یا عمومی اشاره به هوش مصنوعی با تواناییهای در مرز ادراک انسان یا حتی فراتر از آن دارد.
انتظار میرود این سیستمها مشکلات را حل کنند و توانایی انجام کارهای پیچیدهای را داشته باشند و درعینحال با محیط خود سازگار شوند و دانش و مهارتهای خود را به شکل مستقل بهبود بخشند.
همچنین مفهوم ابرهوش مصنوعی(Artificial Superintelligence) یا ASI وجود دارد که سیستمهایی را با قابلیتهای هوشمندی بسیار فراتر از مرزهای توان انسان تصویر میکند. برخی از کارشناسان فکر میکنند که این فناوریها قابل دستیابی نیستند، اما برخی دیگر هم هیجانزده و همزمان نگران هستند که این فناوریها چگونه میتوانند جهان را تغییر دهند.
سام آلتمن، مدیر ارشد OpenAI نسبت به “خطرات عظیم AGI از جمله سوءاستفاده، حوادث عجیب و اختلالات اجتماعی هشدار داده است. او گفته است که میتوانیم شاهد ظهور AGI در دهه آینده باشیم.
ماه گذشته، ایلان ماسک، یکی از بنیانگذاران OpenAI که دیگر در این شرکت نیست، گفت AGI باعث شده است که او “اضطرابی اساسی” را تجربه کند.
اما کارشناسان چرا از هوش مصنوعی جامع میترسند؟ این سناریوها را تصور کنید:
- یک AGI مراقبتهای بهداشتی تصمیم میگیرد که افراد مسن را درمان نکند تا سلامت بقیه افراد جامعه را بهینه کند. این یعنی عملاً افراد مسن را به سمت مرگ هدایت میکند.
- یک AGI که وظیفه دارد برای شرکتی پول دربیاورد به سرعت همه کارگران انسانی را با ربات جایگزین میکند و منجر به اخراج گسترده نیرو میشود.
- AGI ایجاد شده توسط یک دولت با استفاده از تواناییهای خود برای از بین بردن دفاع سایبری کشورهای دیگر فعالیت میکند.
- یک AGI دفاعی که تصمیم میگیرد یک شهر کامل را برای کشتن یک هدف با ارزش – مثل سرکرده داعش یا طالبان – از بین ببرد.
رابرت اسپارو از دانشگاه موناش و آدام هنشکه از دانشگاه توئنته در مقاله اخیر خود نوشتند که چون احتمال وقوع چنین وجود دارد، نگرانیهای اخلاقی در مورد اینکه آیا باید به هوش مصنوعی اختیار داده شود تا انسانها را به سمت مرگهای احتمالی بفرستد وجود دارد.
اگر دنیایی غمانگیز و آشفته را تصور میکنید که توسط ابرکامپیوترها و روباتهای قدرتمند و خطرناک کنترل میشود تنها نیستید، بسیاری از دانشمندان و سیاستگذاران با شما همراه هستند. اما خیلی آشفته نباشید؛ چون تحقیقات و برنامهریزی برای AGI در حال افزایش است، بهطوریکه بشریت میتواند امیدوار باشد از نتایج منفی احتمالی جلوگیری کند.
برای کنترل AGI چه باید کرد؟
پل سالمون استاد رشته عوامل انسانی دانشگاه سان بیچ کوئینزلند است. تیم او در حال تجزیه و تحلیل خطرات AGI است و قصد دارد تا اواخر سال جاری به دولت، توسعه دهندگان و محققان توصیههایی عملیاتی کند.
پروفسور سالمون موافق است که AGI خطری وجودی برای بشریت به همراه دارد و میگوید که ما باید همین الان اقدام کنیم تا برای مواجه با آن آماده باشید. او معتقد است اگر هنگام ظهور هوش جامع مصنوعی بخواهیم به خطرات آن فکر کنیم حسابی دیر اقدام کردهایم.
ایلان ماسک گفته است در حالی که او مقدار قابل توجهی عصبانیت و نگرانی در مورد AGI را تجربه کرده است، اما از اینکه در طول زندگی خود شاهد به ثمر نشستن چنین چیزی باشد هیجانزده است. البته ماسک تنها کسی نیست که به ظهور زود هنگام AGI خوشبین است.
سام آلتمن از OpenAI در پست اخیر وبلاگ خود گفت که فناوری AGI به طور بالقوه میتواند “قابلیتهای جدید باورنکردنی” را برای کمک بشریت در اختیار همگان بگذارد.
او گفت: «اگر AGI با موفقیت شکل بگیرد، این فناوری میتواند به ما کمک کند تا با افزایش فراوانی و شارژ مضاعف اقتصاد جهانی و کمک به کشف مرزهای علمی جدید که محدودیتهای احتمالی انسان را تغییر میدهد، بشریت را ارتقا دهیم.» در واقع ما میتوانیم دنیایی را تصور کنیم که در آن بشریت به درجهای از شکوفایی رسیده که حتی تصورش برای ما غیرممکن است.
بیل گیتس، یکی از بنیانگذاران مایکروسافت، در یک پست وبلاگی نوشت که «هیچ یک از پیشرفتهای چند ماه گذشته ما را به طور قابلملاحظهای به ایجاد AGI نزدیکتر نکرده است»و خاطرنشان کرد که پیشرفتها در هوش مصنوعی «فرصتها و هم مسئولیتها» را به طور همزمان افزایش داده است.
پروفسور سالمون او خوشبین است که اگر جامعه به خوبی برای AGI آماده شود، میتواند تأثیرات بسیار مثبتی را ببیند. او گفت: «اگر رویکردی فعالانه برای طراحی تنظیمگرهای مؤثر داشته باشیم، شکی نیست که مزایای هوش مصنوعی جامع برای بشریت بسیار بزرگ خواهد بود.
