رشد و گسترش روزافزون بازار ارزهای دیجیتال بسیاری را برای سرمایه گذاری در این حوزه ترغیب کرد. سوال اینجاست بازار رمزارزها چگونه پیش خواهد رفت و در آینده چه سرنوشتی را برای خود رقم خواهد زد؟
سرمایه‌گذاری در این بازار آنچنان هم آسان نیست!
ارزهای دیجیتال با عملکرد عجیب و غریبی که در دو سال اخیر از خود به نمایش گذاشته‌اند، موفق شدند جایگاه خود را در سبد سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت، آمازون، گوگل، اپل، مایکرو استراتژی، تسلا و… پیدا کنند. اما سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال به همین آسانی هم نیست! برای موفقیت در سرمایه‌گذاری لازم است که دید مناسبی نسبت به گذشته بازار و نظر کارشناسان مطرح درباره آینده رمزارزها داشته باشیم.
قانون‌گذاران آمریکایی و دولت‌مردان در سرتاسر جهان در تلاشند تا برای ایمن‌تر کردن فضای ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاران، قوانین و دستورالعمل‌های جدیدتری را ایجاد کنند و از این طریق، دست مجرمان سایبری را از این بازار کوتاه کنند.
وضعیت استفاده از رمزارزها در کشورهای مختلف
وضعیت حقوقی رمزارزها به طور قابل توجهی از یک کشور به کشور دیگر متفاوت است. وضعیت قانون‌گذاری بیت‌کوین در بسیاری از کشورها تعریف نشده یا در حال تغییر است. استفاده از رمزارزها در اکثر کشورها به خودی خود غیرقانونی نیست؛ اما وضعیت و قابلیت استفاده از آن‌ها به عنوان ابزار پرداخت (یا کالا) با پیامدهای نظارتی متفاوتی همراه است.
شرایط ارزهای دیجیتال در سه ماه پایانی 2022
سه‌ماهه آخر سال ۲۰۲۲ برای ارزهای دیجیتال بسیار کسل‌کننده سپری شد. تقریباً تمام بازار بدون امیدی برای رشد و صعود، در حرکتی فشرده در حال ریزش بود و درمقابلِ اخبار ناگوار هم به‌شدت آسیب‌پذیر ظاهر شد. امید به بهبود اوضاع که اواخر اکتبر اندکی جان گرفت، نیز با سقوط غیرمنتظره صرافی FTX از بین رفت.
این اتفاق در حالی رخ می‌داد که سایر دارایی‌های پرخطر نشانه‌هایی از رشد مجدد را نشان می‌دادند. پرسش مهم برای بسیاری از تحلیلگران بازار، دلیل اصلی این افت‌وخیز پیچیده بود. در بین تمام نظریه‌های مطرح‌شده برای بررسی بازار، شاید جای نظریه اثر کت فیش (گربه‌ماهی) خالی باشد.
اثر کت فیش به چه معناست؟
اثر کت فیش یا اثر گربه‌ماهی به تأثیر مثبت رقیبی قدرتمند اشاره می‌کند که با تزریق انگیزه می‌تواند باعث تقویت رقبای ضعیف‌تر شود. به‌عبارت ساده‌تر، درحالی‌که اوضاع معامله‌گران در سایر بازارهای مالی بر وفق مراد است، بعید به‌نظر می‌رسد زمستان ارزهای دیجیتال هم دوام چندانی پیدا کند.
اثر کت فیش به تأثیر مثبت و مشوق رقبای قوی‌تر بر رقبای ضعیف‌تر گفته می‌شود. این اصطلاح ماجرا و تاریخچه جالبی دارد. اسپانیایی‌ها عاشق ماهی ساردین تازه هستند. اما حمل‌ونقل ساردین پرهزینه است و این ماهی با محیط خارج از دریا چندان سازگار نیست. به‌همین‌دلیل، هنگامی‌که ماهی‌گیران ساردین تازه‌صیدشده را به بندر می‌رسانند، طولی نمی‌کشد که ماهی‌ها می‌میرند؛ اما ساردین مُرده زیاد طرفدار ندارد و فروخته نمی‌شود.
برای اینکه ساردین‌ها زنده و تازه به بندر و محل فروش برسند، ماهی‌گیران چند گربه‌ماهی (کت فیش) را در محفظه حمل ساردین‌ها رها می‌کنند. کت فیش‌ها که گوشت‌خوار هستند و تلاش می‌کنند ساردین‌ها را بگیرند. ساردین‌ها نیز برای فرار از دست شکارچی سریع‌تر شنا می‌کنند. بدینترتیب، ماهی‌گیران می‌توانند ساردین‌ها را تا رسیدن به بازار زنده نگه دارند.
در این ماجرا، ساردین‌ها راهی جز زنده و فعال ماندن ندارند. به‌همین‌ترتیب، الگوی مشابهی که رقیب قوی باعث شود رقیبی ضعیف‌تر فعال و پویا باقی بماند، در علم اقتصاد «اثر کت فیش» نامیده می‌شود.
ورود اثر کت فیش به بازار ارزهای دیجیتال
در ماه‌های آخر سال ۲۰۲۲، خبر خوش این بود که اثر کت فیش یا گربه‌ماهی به بازار ارزهای دیجیتال هم رسید؛ اما خبر بد و نامنتظره این بود که گربه‌ماهی غول‌آسایی ساردینی بزرگ یا صرافی FTX را خورد؛ اتفاقی که تأثیر منفی بسیاری بر سایر پروژه‌های مبتنی‌بر کریپتو گذاشت.
بسیاری به وضعیت حال‌حاضر بازار چندان خوش‌بین نیستند. اما، سقوط صرافی FTX در بلندمدت شاید باز‌هم بتواند اتفاق خوش‌یُمنی قلمداد شود. حواشی ورشکستگی FTX موجب شد مؤسسه‌ها و سازمان‌های بسیاری عقب بنشینند و بازار را متزلزل کنند. با اینکه چنین اقدامی در ابتدا به تعداد زیادی از پروژه‌ها ضرر زد، به‌مرور‌زمان می‌تواند پروژه‌های باقی‌مانده در فضای ارزهای دیجیتال را فعال‌تر کند.
به‌بیان بهتر، خروج سرمایه‌های کلان از بازار می‌تواند میزان وابستگی سازمان‌ها و شرکت‌های کوچک‌تر را کاهش دهد و کمک کند تا پروژه‌ها بدون تکیه به سازمان‌های دیگر، روی پای خود بایستند. بدینترتیب، فضای کریپتو می‌تواند با سرعت بیشتری مسیر رشد و ارتقا را طی کند و از ساختارهای قانونی و مدیریت تیم گرفته تا سازوکار توزیع توکن، به بلوغ برسد.
علاوه‌بر‌این، اقدام سرمایه‌گذاران کلان برای خروج نقدینگی از دیدگاه بلندمدت نباید به‌عنوان مانعی در رشد بازار تلقی شود. درحقیقت، چنین شرایطی جای تقاضای جدید را بازمی‌کند و قابلیت‌های ورود سرمایه صنایع و سازمان‌های تازه‌نفس را افزایش می‌دهد.
چشم‌انداز آینده بازار ارزهای دیجیتال
قیمت اکثر توکن‌ها با افت شدید مواجه شده است و معامله‌گران انتظار ندارند به‌‌زودی سیگنال خاصی مبنی‌بر رشد بازار دریافت کنند. همچنین با افزایش رکود اقتصادی در سرتاسر جهان، تمرکز روی اقدامات فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره بانکی بیشتر شده است.
در تصویر زیر، نسبت سود خروجی مصرف‌شده (SORP) بیت کوین را از ابتدای سال ۲۰۲۱ تا اواخر سال ۲۰۲۲ مشاهده می‌کنید. اگر بخواهیم وارد جزئیات نشویم، می‌توانیم بگوییم شاخص SORP در تعریفی ساده میزان سود معامله‌گران بیت کوین را نشان می‌دهد که چطور از اوایل تابستان۲۰۲۲ در سراشیبی واضحی گرفتار شده است.
اگر فدرال رزرو گام مثبتی برای کاهش نرخ بهره بردارد، در کوتاه‌مدت می‌تواند معامله‌گران را به رشد بازار دارایی‌های دیجیتال خوش‌بین کند. در ماه‌های آینده، بهتر است داده‌های وزارت کار ایالات متحده آمریکا و نرخ تورم این کشور را زیرنظر بگیریم؛ زیرا درصورت محقق‌نشدن هدف کاهش نرخ بهره، هنوز نمی‌توانیم با قطعیت به آینده بازار امیدوار باشیم.
ناگفته نماند رسوایی FTX هم مزید برعلت شد. اگر تمام این اتفاقات را با‌هم در نظر بگیریم، بعید به‌نظر می‌رسد بازار بتواند پیش از پایان سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۳ تکان خاصی به خود بدهد و ادامه مسیر را در کانال صعودی طی کند.
بی‌شک اغلب معامله‌گران و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای دنیای کریپتو برای پیش‌بینی آینده بازار، ترجیح می‌دهند اخبار مربوط به حوزه نوآوری و فناوری را پیگیری کنند و منتظر تغییر سیاست‌های دولت‌ها نمی‌مانند. باوجوداین، نباید فراموش کنیم که افزایش نرخ بهره بانکی و تورم در بازارهای سنتی سرتاسر جهان می‌تواند عامل بسیار تأثیرگذاری بر روند رشد بازار ارزهای دیجیتال باشد.
همان‌طور‌که با بررسی اتفاق‌های چند ماه اخیر متوجه شدیم، همبستگی مستقیمی بین بازارهای سهام و سایر دارایی‌ها با بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد. بنابراین، توجه به احتمال ایجاد تأثیر کت فیش بر ارز دیجیتال موقع پیش‌بینی آینده بازار این دارایی‌ها، امری ضروری به‌نظر می‌رسد.
