مجموعه کریپتوپانک (CryptoPunks) از اولین پروژه‌‌های حوزه NFT و به نوعی گران‌ترین آن‌ها بوده که بر بستر اتریوم راه‌اندازی شده است.

دکتر مت هال (Matt Hall) و دکتر جان واتکینسون (John Watkinson) در سال ۲۰۰۵ میلادی در شهر نیویورک شرکتی به نام لاروا لبز (Larva lab) را تاسیس کردند. این شرکت در حوزه ساخت نرم‌افزار فعالیت خود را آغاز کرد. این دو، به عنوان موسسان این شرکت در سال ۲۰۱۷ به طور رسمی وارد حوزه بلاکچین و رمز ارزها شدند و اولین پروژه NFT در حوزه رمز ارزها را راه‌اندازی کردند. آن‌ها نام این پروژه را کریپتوپانک «Cryptopunk» گذاشتند. هدف آن‌ها از ایجاد این پروژه، ترکیب هنر با حوزه NFT و توکن‌های غیرقابل تعویض بود.

Cryptopunks از دو کلمه Crypto که اشاره به علم رمزنگاری دارد و Punk تشکیل شده است. پانک نام یک استایل و فرهنگی برآمده از کشور بریتانیا است که پیروان این فرهنگ، پوششی خاص و استایل مخصوص به خود را دارند. با جستجوی کلمه Punk و مشاهده تصاویر طرفداران آن، علت نام‌گذاری پروژه کریپتوپانک را بهتر درک خواهید کرد.

به نظر می‌رسد که این چهره‌های ریز و پیکسلی در مربع‌های کوچک، جذابیت چندانی ندارد. برخی از افراد در حال سیگار کشیدن، برخی کلاه بر سر دارند، برخی از آن‌ها حتی فرازمینی هستند. اما وقتی صحبت از NFTها می‌شود، ظاهر همه چیز می‌تواند فریبنده تر از آنچه به نظر می‌رسد، باشد.

جالب است بدانید که این پانک‌ها که در حال حاضر‌ به گران‌ترین NFTها تبدیل شده‌اند، در ابتدا برای عموم آزاد و رایگان بوده است. تنها هزینه‌ای که باید پرداخت می‌کردید، هزینه تراکنش مربوط به اتریوم بود. از آن زمان، محبوبیت این آثار هنری و به طورکلی NFT افزایش یافته است.

در پروژه کریپتوپانک، 10,000 توکن منحصربه‌فرد بر بستر شبکه اتریوم ایجاد شد. اکثر این پانک‌ها تصاویر انسان هستند، اما 88 زامبی، 24 میمون و 9 آدم فضایی نیز وجود دارد که به عنوان پانک‌های ویژه مشخص می‌شوند.

با توجه به انواع مختلفی که در بالا اشاره شد، کریپتوپانک‌های متنوعی ساخته شده است. اما موارد بالا، تنها نکات تفاوت میان Punkها نیست. بلکه کدنویسان این پروژه تفاوت اصلی را در ویژگی‌های تعریف شده برای هر یک از آن‌ها در نظر گرفته‌اند.

محبوبیت کار هال و واتکینسون، بسیاری از افراد را متعجب کرده است. کریپتوپانک کاری انجام نمی‌دهد و هیچ هنرمند مشهوری پشت آن نیست. سرمایه‌گذار محبوب بازار، دی‌سی‌اینوستر (DCinvestor) در مورد CryptoPunk در حساب کاربری توییتر خود گفت: آن‌ها جذابیت 8 بیتی دارند و آواتارهای جالبی هستند. وجود ۱۰,۰۰۰ کریپتوپانک تعدادی کافی برای شکل‌گیری عرضه و تقاضا و بازار است.

پانک‌ها به صورت الگوریتمی، از مجموعه‌ای الگوها تولید شده و هر یک متفاوت هستند، اما برخی از آن‌ها نیز از شکل الگوی نادرتری نسبت به بقیه تشکیل شده‌اند. به عنوان مثال، تنها ۴۴ پانک از ۱۰,۰۰۰ پانک دارای یک کلاه (Beanie) هستند.

مانند آثار هنری، بازی پوکمون (Pokemon) و کارت‌های بازی، یک مجموعه کلکسیونی برای CryptoPunk وجود دارد. مت هال توضیح می‌دهد آنچه که آن‌ها واقعاً می‌خواستند خلق کنند، چیزی بود که واقعاً کمیاب باشد. او می‌گوید: “پوكمون و این نوع چیزها وجود دارد، اما ما در دنیایی هستیم که همه چیز قابل تکثیر است.” هنگامی که CryptoPunk در بلاکچین اتریوم عرضه شد، کمیاب بودن آن‌ها تضمینی بود زیرا هیچ کس نمی‌تواند پانک‌های دیگری صادر کند و هیچ یک از آن‌ها قابل تغییر نیستند.

در زمان راه‌اندازی پروژه، حتی پروتکل توکن ERC-721 که اکنون برای ان‌اف‌تی‌ها (NFT) استفاده می­‌­شود وجود نداشت. آزمایشگاه‌های لارو مجبور بودند با آنچه که داشتند کار کنند، یعنی ERC-20.

اگر به بلاک اکسپلورر (Etherscan) نگاه کنیم، می­‌توانیم تعداد کل عرضه شده آن که ۱۰,۰۰۰ عدد است را مشاهده کنیم. اگرچه پانک‌ها پروتکل ERC-20 را نشان می­‌دهند، اما توکن‌های یکسان نیستند.

ما می­‌توانیم با هش (Hash) تصویر مرجع و مقایسه آن با یک هش (Hash) تصویر خاص در قرارداد توکن، اعتبار هر کریپتوپانک (CryptoPunk) را تعیین کنیم.

از آنجا که تصاویر برای ذخیره در بلاکچین بسیار بزرگ هستند، لاروا لبز (Larva Labs) تصویری ترکیبی شامل همه ۱۰,۰۰۰ پانک را ایجاد کرده است.

با این حال، چگونه می­‌دانید کدام یک را در اختیار دارید؟ خوب، هر نشانه پانک حاوی فراداده (Metadata) است که به موقعیت آن در تصویر ترکیبی (Composite image) اشاره می­‌کند.

البته لازم به ذکر است که بگوییم کریپتو پانک‌ها به صرافی OpenSea، بازار پیشرو NFT در اتریوم، نیز راه پیدا کرده‌اند. این پیکسل پانک‌ها کمی متفاوت هستند. آن‌ها به صورت رپد توکن‌های ERC-۷۲۱ ایجاد شده‌اند تا در بازار‌های NFT قابل معامله باشند. هر کریپتوپانک ERC-۷۲۱ به راحتی می‌تواند به شکل اولیه خود ERC-۲۰ تبدیل شود.

در حالی که امروزه صنعت توکن های غیرمثلی یا همان NFT، به شدت در حال رشد و نمایش آثار هنری بی‌نظیر است، اما فراموش نکنید که کریپتوپانک‌ها لطف بزرگی به رشد صنعت NFT کرده‌ است. چرا که اهمیت پانک‌ها موجب ظهور NFT به شکلی که امروز آن را می‌شناسیم شده است.
در واقع کریپتوپانک مجموعه‌ای از NFTهایی است که به صورت دارایی دیجیتال کریپتو آرت در مجموعه‌ای ۱۰ هزارتایی روی بلاکچین  اتریوم فعالیت می‌کنند.