بازفید که زمانی یکی از پرمخاطبترین وبسایتهای سرگرمی و خبری دنیا و پدیده دنیای رسانه بود اعلام کرده به علت مشکلات اقتصادی و زیانآوری تعطیل خواهد شد. خبر توقف فعالیت بازفید همزمان با اظهارات جونا پرتی، مدیرعامل آن اعلام شد که از تصمیم این شرکت برای اخراج ۱۵ درصد از نیروی کار خود خبر داد.
پرتی این تصمیم را «عمیقاً دردناک» اعلام کرده اما گفته دیگر نمیتواند برای وبسایت خبری که سودآوری ندارد هزینه کند. برایناساس با تعطیلی بازفید، تیم این رسانه روی هاف پُست، هافینگتونپست سابق، کار خواهند کرد.
فیسبوک دوست ما نبود
جونا پرتی، مدیرعامل این شرکت، با اعلام تعطیلی فعالیتهای خبری BuzzFeed به اشتباه بزرگی اذعان کرد؛ فیسبوک دوستش نبود. پرتی، البته این حرف را به شکل متفاوتی بین کرد و گفت به آرامی متوجه شده که رسانههای اجتماعی بزرگ آن حمایت ویژه را برای توزیع اخبار ژورنالیسم قائل نیستند. بازفید ظاهراً بر مبنای الگوریتم فیسبوک ساخته شد و میخواست مدل جدید در روزنامهنگاری رده یک جهان باشد، اما در این کار شکست خورد.
جالب است که فیسبوک، رسانههای اجتماعی که BuzzFeed برای آن ساخته شد، نیز شروع به تزلزل کرده است. تنها یک روز قبل از مرگ بازفید شرکت مادر فیسبوک، متا، اعلام کرد که 4000 کارمند خود را اخراج میکند. این اتفاق در حالی افتاد که این شرکت بزرگ در دور اول اخراج در اواخر سال 2022 بیش از 11000 کارمند را اخراج کرد.
اینترنت در حال تغییر است و جوانان محصولات متا – به ویژه فیسبوک – را برای TikTok کنار میگذارند. سلطه متا و گوگل در فضای تبلیغات دیجیتال در حال کاهش است و بازفید که روی Web 2 حساب باز کرده بود ستارهاش افول کرد.
BuzzFeed در سال 2006 راهاندازی شد، تنها دو سال پس از فیسبوک. این رسانه با ایده خاص خود از طریق ارائه لیست و سؤال و جوابهای محبوب خود خوانندگان بسیاری را جذب کرد که بسیاری از آنها فیدهای فیسبوک را با اخبار بازفید پر میکردند زیرا این پلتفرم همچنان محبوبیت خود را افزایش میداد.
اما قدرت عظیم تبلیغات دیجیتال که توسط بیگ تک – شرکتهای غولآسای فناوری – مدیریت میشود در نهایت بازفید را نابود کرد. روزنامهنگاری– چه آنلاین، چه چاپی، تلویزیونی یا رادیویی – تقریباً همیشه از طریق تبلیغات درآمد کسب کرده است. اما شرکتهای فناوری بزرگ، بهویژه گوگل و متا، با انبوهی از دادههای کاربر، به سرعت کنترل این مدل درآمد را به دست گرفتند. تا سال 2017، نه سال پس از تأسیس BuzzFeed، متا 20 درصد از کل درآمد تبلیغات دیجیتال را به خود اختصاص داد و فیسبوک به تنهایی 2 میلیارد کاربر داشت.
روایت یک سقوط کُشنده
برای نشریاتی که در عصر دیجیتال تأسیس شدهاند، شراکت در چنین درآمدی با بهرهبرداری ماهرانه از آنچه الگوریتم فیسبوک و مخاطبان میخواستند بسیار جذاب بود. در نهایت اما در سال 2010 و پس از رکود بزرگ آمریکا پول تبلیغات از رسانههای سنتی دور شد و به تبلیغات دیجیتالی منتقل شد، تبلیغاتی که متا و گوگل نیمی از آن را در ایالات متحده کنترل کردند.
همین باعث شد تا رسانه به ساز رسانههای اجتماعی برقصند. این مورد در سال 2015 برای بازفید رخ داد. این رسانه همراه با نیویورکتایمز شروع به انتشار مستقیم در فیسبوک با ویژگی Instant articles کردند که به ناشران اجازه میداد 70 درصد از درآمد تبلیغات را حفظ کنند. گرگ کلمن، رئیس وقت BuzzFeed در آن زمان گفت: «فیسبوک واقعاً فهمید که چه چیزی برای ما مهم است.»
همچنین در سال 2015، فیسبوک ناشران را تحتفشار قرار داد تا محتوای ویدئویی بیشتری را تولید کنند و ادعا کرد که دادههای آنها نشان میدهد که مردم بیشتر با آن ارتباط برقرار میکنند. در سپتامبر 2016، فاش شد که فیسبوک این اعداد را دستکاری و افزایش داده است اگرچه عمق فریب این شرکت در سال 2018 از طریق یک سری اسناد قانونی آشکار شد.
از آنجایی که فیسبوک در پی انتخابات 2016 ایالات متحده و رسوایی کمبریج آنالیتیکا با نظارت فزاینده دولتی مواجه شد، تصمیم گرفت محتوای خبری در فیسبوک را از اولویت خارج کند و ناشران را مجبور کرد به دنبال راههای دیگری برای ارائه داستانهای خود به مخاطبان باشند.
این برای نشریات بومی دیجیتالی مانند بازفید که در فید خبری فیسبوک سرمایهگذاریهای مخاطرهآمیز داشتند خطرناک بود. در سال 2020 بازفید برای گزارش خود در مورد بازداشت دستهجمعی اویغورها در چین برنده جایزه پولیتزر شد. اکنون تیم مسئول آن، به همراه حدود 180 همکار در سراسر شرکت اخراج شدهاند. پرتی گفت که پذیرفته است در BuzzFeed News سرمایهگذاری بیش از حد داشته باشد زیرا این کار جواب نداده است.
به نظر میرسد فیسبوک که روزی رسانههایی مثل بازفید را چاق کرد حالا با تغییر رویکرد خود رسماً آنها را به قتل میرساند. ارزش بازفید که در سال 2021 تا 1.5 میلیارد دلار هم میرسید در گزارش سال پیش این شرکت به 437 میلیون دلار و اکنون به چیزی حدود 100 میلیون دلار رسیده است. این یک سقوط تمامعیار و یک قتل بیرحمانه است.
