امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به وب‌سایت‌ یا پلتفرم‌هایی اطلاق می‌شود که ابزارها و خدمات مالی «غیرمتمرکز» مانند سرمایه‌گذاری، وام‌گیری، وام‌دهی، تجارت، معامله املاک، مستغلات و بیمه را ارائه می‌دهند.

در مدل تأمین مالی متمرکز، یک بانک یا مؤسسه مالی معمولاً واسطه قرار می‌گیرد تا انتقال پول و قواعد آن را مدیریت کند، اما با تأمین مالی غیرمتمرکز این کار به صورت همتا به همتا و با استفاده از فناوری بلاک‌چین انجام می‌شود.

DeFi یکی از بزرگ‌ترین روندها در صنعت بلاک‌چین است، زیرا بسیاری معتقدند که از کلید انتقال از امور مالی سنتی است و در نهایت از آن پیشی خواهد گرفت. به نظر می‌رسد داده‌های سه سال گذشته بازار نیز این موضوع را تأیید می‌کند.

مجموع ارزش قفل شده (TVL) در پروتکل‌های DeFi در ژانویه 2020 کمتر از 1 میلیارد دلار بود. به دلیل فعالیت‌های دیوانه‌کننده در بازارهای دارایی‌های دیجیتال در طول قرنطینه ناشی از کووید، این ارزش تا نوامبر 2021 به 248 میلیارد دلار افزایش یافت – یک افزایش خارق‌العاده 350 برابری در عرض تنها 22 ماه.

تا سال 2022، روند صعودی کریپتو به پیش رفت، اما در نهایت کل بازار تحت تأثیر زمستان کریپتو قرار گرفت. اگرچه DeFi نیز تحت تأثیر قرار گرفت و TVL به 42 میلیارد دلار کاهش یافت، اما این عدد همچنان به طور قابل توجهی بالاتر از میزان قفل شده در سال 2020 است.

جذابیت DeFi همچنان قدرتمند و جالب است. TVL در سه‌ماهه اول 2023 از 50 میلیارد دلار فراتر رفت که نشان‌دهنده علاقه پایدار به پلتفرم‌های کریپتوی غیرمتمرکز است.

در این مقاله، با هم نگاهی داریم به مهم‌ترین پلتفرم‌های دیفای. در ادامه «ضریب اعتماد» پلتفرم‌های DeFi سنجیده شده و فقط به دنبال پروژه‌های با ضریب اعتماد بالا رفته‌ایم.

اکثر رتبه‌بندی‌های DeFi منحصراً به TVL نگاه می‌کنند که گمراه‌کننده است. گفته می‌شود که بسیاری از پروژه‌های DeFi به سرعت سرمایه زیادی را جذب می‌کنند، سپس با خروج کاربران از سرویس، پروژه به سرعت خاموش می‌شوند؛ بنابراین TVL تنها بخشی از تصویر کارآمدی یک پروژه است. ما به دنبال طول عمر و توانایی بلندمدت یک پروژه برای حفظ جامعه کاربران هستیم؛ درست همان‌طور که یک بانک مشتریانش را حفظ می‌کند.

Maker (MKR)

MakerDAO یک پلتفرم غیرمتمرکز وثیقه شده (CDP) مبتنی بر اتریوم است که از استیبل‌کوین DAI پشتیبانی می‌کند که هدف آن حفظ ارزش یک‌به‌یک خود با دلار آمریکا است. کاربران می‌توانند با قفل کردن اتریوم (ETH) یا سایر دارایی‌های اتریوم به عنوان وثیقه، یک موقعیت بدهی تضمین شده (CDP) باز کنند تا DAI را به عنوان بدهی در برابر دارایی‌های قفل شده دریافت کنند. این پلتفرم از رمز MKR برای پرداخت بهره استفاده می‌کند و DAI و MKR پرداخت شده پس از بسته شدن CPD سوزانده می‌شوند.

Curve Finance (CRV)

Curve finance یک پروتکل تبادل غیرمتمرکز است که کاربران بر اساس آن می‌توانند دارایی‌های مبتنی بر اتریوم را مبادله و معامله کنند. این پروتکل همچنین بر ارائه نقدینگی به بازارها با استفاده از یک الگوریتم بازارسازی متمرکز است که به طور خودکار دارایی‌ها را خریداری و می‌فروشد در حالی که از فاصله قیمت پیشنهادی و درخواستی سود می‌برد.

UnswapUniswap (UNI)

Uniswap یک صرافی غیرمتمرکز در شبکه اتریوم است که کاربران را قادر می‌سازد تا توکن‌های ERC20 را به صورت مستقل و سریع معامله کنند. این صرافی کار خود را از طریق الگوریتمی انجام می‌دهد که معاملات را بر اساس عرضه و تقاضا در یک استخر نقدینگی مطابقت می‌دهد و واسطه‌ها را حذف می‌کند.

به بیان دقیق‌تر، این یک پروتکل نقدینگی و بازارساز خودکار (AMM) به شمار می‌رود. در اینجا برای ترید کردن، خبری از دفتر سفارش (Order Book) نیست. به لطف یونی‌سواپ کاربران می‌توانند بدون دخالت داشتن واسطه‌ها بین یکدیگر خرید و فروش انجام بدهند؛ این صرافی از یک سری قرارداد هوشمند تشکیل شده و به کاربران اجازه می‌دهد به طور مستقیم با یکدیگر، روی بلاک‌چین اتریوم، معامله انجام بدهند.

InstaDapp (INST)

InstaDApp که به عنوان “لایه هوشمند DeFi” شناخته می‌شود، یک برنامه DeFi مبتنی بر شبکه اتریوم است و به گونه ای طراحی شده است که یک اکسس پوینت واحد و با کاربری آسان برای تعامل با چندین پروتکل DeFi ارائه دهد. InstaDApp به جای استفاده از 2-3 برنامه جداگانه برای وام دادن، قرض گرفتن یا سهام دادن در پروتکل ها، به کاربران اجازه می‌دهد همه چیز را در یک مکان انجام دهند.

Lido (LDO)

lido به عنوان یک راهکار لیکویید استیکینگ برای Ethereum و سایر زنجیره‌های PoS راه‌اندازی شد. این پروتکل خدمات استیکینگ غیرحضانتی را ارائه می‌دهد و به کاربران امکان می‌دهد تا توکن‌های خود را بدون نیاز به قفل کردن دارایی‌ها یا حفظ زیرساخت‌ به اشتراک بگذارند.

Compound (COMP)

Compound Finance یک پروتکل بازار پول منبع باز مبتنی بر اتریوم است که به کاربران امکان می‌دهد در مقابل وثیقه وام بگیرند یا وام دهند. هر کسی می تواند در استخر نقدینگی Compound شرکت کند و شروع به کسب سود با ارزهای دیجیتال خود کند. نرخ بهره با توجه به عرضه و تقاضا در پلت فرم تنظیم می‌شود. Compound از DAI، ETH و USDC پشتیبانی می‌کند.

Aave (AAVE)

Aave که قبلاً با نام ETHLend شناخته می‌شد، یک بازار همتا به همتا غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم برای استقراض و وام دارایی‌های دیجیتال است. پلتفرم وام‌دهی همتا به همتا به وام‌گیرندگان و وام‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا در مورد شرایط وام که سپس با استفاده از قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند، توافق کنند.

Convex finance (CVX)

Convex finance یک پروتکل DeFi است که بر روی Curve finance ساخته شده است. Convex finance با ساده‌سازی تجربه تقویت Curve، بازده را به حداکثر می‌رساند.

به بیان ساده پلتفرم Convex Finance یک بهینه‌ساز بازده برای پروتکل Curve Finance یا CRV است که هدف آن ارائه اکوسیستم CRV به همه افراد با ساده‌سازی فرایند سهام‌گذاری توکن و ارائه پاداش‌های ویژه به کاربران در قالب توکن اصلی خود، یعنی CVX است.

وقتی شما CRV را در پلتفرم قرار می‌دهد، آن CRV برای همیشه به عنوان veCRV قفل خواهد شد. سپس یک نسخه توکنیزه شده از veCRV، به نام cvxCRV، به کاربر بازگردانده می‌شود. بعد می‌توان cvxCRV را در پلتفرم قرار داد و با هزینه‌های مدیریت Curve مبادله کرد.

JustLend (JST)

اولین پلتفرم رسمی وام‌دهی در TRON که محبوبیت خوبی هم دارد JustLend است. این پلتفرم به کاربران این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های خود را قرض و وام دهند و سود سپرده‌ها را به دست آورند. نرخ بهره در استخرها بر اساس عرضه و تقاضای کلی دارایی‌های ترون تعیین می‌شود.

PancakeSwap (CAKE)

PancakeSwap یک صرافی غیرمتمرکز محبوب است که معاملات توکن را همراه با ویژگی‌های اضافی مانند استخرهای سهام و نقدینگی ارائه می‌دهد. پنکیک سواپ از دفاتر سفارش (Order Book) مانند صرافی‌های سنتی متمرکز استفاده نمی‌کند. در عوض از مدل بازارساز خودکار استفاده می‌کند و سفارش‌ها خرید و فروش را مستقیماً با دیگران و در یک استخر نقدینگی تطبیق می‌دهد.

منبع: bitcoin market journal

سلب مسئولیت: نظرات بیان شده در مطلب توصیه سرمایه‌گذاری نیست و صرفاً برای اطلاع‌رسانی است. هر سرمایه‌گذاری و همه معاملات مستلزم ریسک هستند، پس قبل از اقدام حتماً با متخصصین مشورت کنید.