فینتک ترکیب دو واژه مالی (Financial) و فناوری (Technology) و به معنی فناوری مالی است و به منظور توصیف فناوریهایی که منجر به متحول شدن حوزه تبادلات مالی شدند به کار می رود.
تاریخچه فینتک
واژه فینتک امروزی به نظر میرسد، اما ریشه آن را باید در کارتهای اعتباری جست که اولین بار در دهه ۵۰ میلادی ارائه شدند. عابربانکها، مبادلات سهام الکترونیکی و مبادلات سهام آنلاین از دیگر تحولات حوزه فین تک به شمار میروند.
در ابتدای قرن بیستویکم، این عبارت برای توصیف رایانهها و سامانههای بانکی به کار میرفت که امکان تبادل داده بین شعب مختلف را فراهم میکردند. اما با ظهور تلفنهای همراه و گسترش اینترنت در سراسر جهان بعد از سال ۲۰۱۰، نرمافزارها و برنامههایی کاربردی ساخته شدند و به مردم امکان انجام کارهایی را دادند که تا پیش از آن صرفا از طریق بانکها و مؤسسات مالی ممکن بود.
حالا فین تک نظام بانکی و مالی و حتی نظام بیمه سنتی را به چالش کشیده است و استارتاپ های حوزه فین تک در حال رقابت برای ارائه روشهای جایگزین برای مبادلات مالی هستند.
تاریخچه فینتک در دهه ۲۰۰۰
دهه ۲۰۰۰ زمانی است که بیشتر پیشرفتهای بزرگی که به واسطه آنها فینتک به جریان اصلی تبدیل شد، اتفاق افتاد.
کراودفاندینگ
به طور سنتی، سرمایهگذاری در یک ایده تجاری یا معامله پرریسک از سوی تعداد اندکی از افراد است درنهایت منجر به جمعآوری مبلغ زیادی میشد. همچنین ممکن است شما کارگزار سرمایهگذاری داشته باشید که نماینده تعداد زیادی از مردم باشد، اما تصمیمگیری واقعی سرمایه گذاری با ﺁنها نیست.
کراودفاندینگ، همه این جریان را تغییر داد. مشهورترین پلتفرمی که در سال ۲۰۰۹ راهاندازی شد، به احتمال زیاد «کیکاستارتر» است. این پلتفرم، این امکان را فراهم میکند که تقریبا هر فردی ایدهای را به عموم مردم ارائه کند. اگر مردم ﺁن را دوست داشته باشند، میتوانند با این امید که این پروژه روزی اجرایی شود، پول خود را در آن سرمایهگذاری کنند. در مورد کیکاستارتر، پرداخت پول بیشتر شبیه به کمک مالی بود. اگرچه پاداشهایی هم در سیستم درنظر گرفته میشد. با گذشت زمان، این نوع سرمایهگذاری به طور قابل توجهی متحول و متنوع شد و پلتفرمهای تخصصی در سراسر منطقه شکل گرفتند. به طوری که این روزها حتی در صورت بروز موارد اضطراری مانند نسخههای پزشکی غیرمنتظره، میتوانید از افراد ناشناس نیز کمک بگیرید.
آینده فینتک
از سال ۲۰۱۰ که فین تک به شکل امروزی ظهور کرده، همواره در حال رشد بوده است. بر اساس آمارها، تا سال ۲۰۱۹ حدود ۶۴درصد جمعیت جهان از فناوریهای فینتک استفاده میکردند. بانکها و شرکتهای بزرگ مالی یا استارتاپ های فین تک را میخرند یا فناوریهای فینتک خود را به بازار ارائه میکنند.
در حال حاضر، بازار فینتک بهترتیب در آمریکا، آسیا و اروپا بیشترین رشد را داشته است. با این حال همچنان پتانسیل زیادی برای رشد وجود دارد. با همهگیری ویروس کرونا، نیاز به استفاده از خدمات مالی از راه دور و غیرحضوری نیز افزایش یافت و به نیاز جامعه برای استفاده از فناوریهای فین تک دامن زد. در حال حاضر بسیاری از افراد و کسبوکارها برای مبادلات مالی خود به فناوریهای فین تک وابسته هستند. به نظر میرسد فینتک در آینده به بخشی جداییناپذیر از زندگی مالی روزمره ما تبدیل خواهد شد.
فینتک در ایران
فین تک در ایران نیز طی سالهای اخیر رشد و گسترش زیادی داشته است. انواع برنامکهای پرداخت از سوی استارتاپها و شرکت های فین تک در ایران ارائه شدهاند. برخی از آنها وابسته به بانکهای بزرگ کشور هستند. همچنین سازمانها و نهادهای دولتی کشور نیز در حال ارائه برنامکهای مخصوص خودشان هستند که علاوه بر ارائه خدمات دولتی، امکان پرداخت مستقیم یا با واسطه درگاه بانکی را به کاربران میدهند.
در کنار این برنامکها، استفاده از کدهای دستوری (ussd) نیز در کشور رونق زیادی گرفته است. کدهایی که استفاده از آنها بدون نیاز به اینترنت نیز ممکن است.
تاریخچه فینتک در دهه ۲۰۱۰
حالا سری به اتفاقات رخداده در سالهای اخیر میزنیم. دهه ۲۰۱۰ معرف دورهای است که واژه فینتک به عنوان یک جریان اصلی در جهان شناخته میشود. این امر تا حد زیادی مدیون خدمات جدید و متنوعی است که باعث ورود فناوری به زندگی روزمره ما شد و دیگر نمیتوان تاثیرات آن را در زندگی افراد نادیده گرفت.
پرداختهای موبایلی
گوشیهای هوشمند همه چیز را تغییر دادهاند و این شامل روش کار ما با پول هم میشود. پرداختهای موبایلی ممکن است مشهودترین نشانه آن باشد. موبایلها اکنون دارای فناوریهایی برای شناسایی نوارهای مغناطیسی روی کارتها و تگهای آرافآیدی برای انجام پرداختهای غیرتماسی هستند. همچنین اپلیکیشنهایی داریم که امکان انتقال پول از تلفنی به تلفن دیگر را فراهم میکنند (مانند ونمو) و کیف پولهای موبایلی که پول دیجیتالی را در خود نگه میدارند.
توکنها و آیسیاوها
از کریپتوکارنسیها به توکنهای کریپتو میرسیم. اینها اشیای دیجیتالی هستند که در بلاکچین وجود دارند و نماینده کالا، سرویس، سهام یک کسبوکار یا حق استفاده از یک نرمافزار خاص است. آیسیاوها یا عرضه اولیه سکه، روش محبوبی برای جمعﺁوری مقادیر زیاد پول در مدت زمان بسیار کوتاه هستند. استارتآپها میتوانند با حداقل سرمایهگذاری اولیه، توکنهای خودشان را به مردم بفروشند. بسیاری هم از همین طریق ثروتمند شدند. نمیتوان از این واقعیت گذشت که آیسیاوها به ایجاد کسبوکارهایی کمک میکنند که بدون وجود این منبع جدید جذب پول، وجودشان امکانپذیر نبود.
